مخاطب تنزیلیمخاطب تنزیلی به شیء یا شخصِ فرض شده به عنوان مخاطب حقیقی اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفمخاطَب تنزیلی، که مقابل مخاطب حقیقی می‌باشد، مخاطبی است که یا در مجلس خطاب حضور ندارد و در آینده به وجود می‌آید، یا در مجلس خطاب حضور دارد، ولی ملتفت نیست غافل است یا این که دارای شعور نیست، مثل کوه یا سنگ که نازل منزله و در حکم مخاطب حقیقی شمرده شده است؛ برای مثال در آیه شریفه: ﴿وَقِیلَ یا اَرْضُ ابْلَعِی ماءَکِ وَیا سَماءُ اَقْلِعِی ...﴾ زمین و آسمان مخاطب قرار گرفته‌اند. در کتاب «انوار الاصول» آمده است: «انّ الوجدان حاکم علی انّ فی مثل «یا کوکبا ما کان اقصر عمره» الذی لیس المخاطب حقیقیا، لعدم کونه حاضرا ملتفتا...». ۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۰۷، برگرفته از مقاله «مخاطب تنزیلی». رده‌های این صفحه : مخاطب (به فتح)
|